Jednostki pływające są z reguły napędzane silnikami spalinowymi o różnej mocy i budowie, uzależnionej od jej tonażu i specyfiki. Ich prawidłowe działanie wymaga zatem stosowania odpowiednich środków smarnych. Oleje żeglugowe stanowią więc osobną kategorię wyrobów, a ich parametry odbiegają od środków wykorzystywanych w przypadku przeznaczonych do silników pojazdów czy maszyn używanych w przemyśle. Przyjrzyjmy się bliżej tej grupie produktów.
Jakie rodzaje silników są wykorzystywane w jednostkach pływających?
Do napędzania statków wykorzystuje się silniki wysokoprężne o dużej mocy. Na większych statkach są to silniki o budowie wodzikowej, których konstrukcja pozwala na znaczne wydłużenie żywotności, dzięki wyeliminowaniu sił działających na ścianki cylindra przy przemieszczaniu się tłoka przez znaczne wydłużenie odległości między korbowodem a wałem korbowym. W mniejszych jednostkach pływających stosowane są raczej silniki bezwodzikowe ze względu na niewielką ilość miejsca w maszynowni.
Silniki okrętowe mogą być napędzane różnymi typami paliw. Stosuje się oleje napędowe lekkie, tzw. destylacyjne o niewielkiej gęstości i lepkości oraz braku zanieczyszczeń, których spalanie odbywa się podobnie jak w silnikach znanych z pojazdów. Inaczej jest w przypadku paliw ciężkich, gdzie dla osiągnięcia odpowiednich parametrów konieczne jest podgrzewanie i oczyszczanie. Silniki nimi zasilane potrzebują smarowania niwelującego wpływ ich niekorzystnego składu (np. dużej zawartości siarki) na trwałość poszczególnych elementów.
Jaka jest specyfika olejów żeglugowych?
Oleje żeglugowe muszą być dopasowane zarówno do konstrukcji używanych silników, jak i wymagań określonych przez ich producenta. Na większych jednostkach instalacje dystrybucji środków smarnych są bardzo rozbudowane, a ich zużycie znaczne. Stosuje się w nich podział na oleje obiegowe i cylindrowe. W mniejszych zwykle instalacja jest ujednolicona i wykorzystuje się olej typu TEPO. Duże różnice występują też w zależności od tego, czy smarowany ma być silnik wysoko, czy wolnoobrotowy.